Hàn răng sâu: Quy trình và những lưu ý sau khi hàn răng sâu

Hàn răng sâu là thủ thuật nha khoa rất phổ biến hiện nay được sử dụng với mục đích lấp đầy các khu vực răng bị tổn thương, bảo vệ răng khỏi sự xâm nhập của vi khuẩn và phục hồi tính thẩm mỹ cho nụ cười. Vậy quy trình hàn sâu răng và những lưu ý sau khi thực hiện là gì, cùng Nha khoa Parkway tìm hiểu thông qua bài viết sau.

Giới thiệu về hàn răng sâu

Hàn răng sâu hay trám trăm răng sâu là một thủ thuật nha khoa được sử dụng phổ biến nhằm cải thiện các thiệt hại do sâu răng hay tổn thương khác như nứt, vỡ hoặc mòn. Kỹ thuật này tương đối đơn giản, có thể mất khoảng 1 giờ để thực hiện. Theo thống kê, hơn 92% người trưởng thành bị sâu răng và cần hàn lại để ngăn ngừa việc tổn thương lan rộng cũng như giúp răng hoạt động bình thường.

Răng sâu không chữa kịp thời sẽ dẫn đến điều gì?

Hiện nay, hàn sâu răng là thủ thuật nha khoa khá đơn giản và không đau, được sử dụng rộng rãi tại nhiều cơ sở nha khoa. Tuy nhiên, một số người bệnh có xu hướng trì hoàn điều trị bởi nhiều nguyên nhân khác nhau. Việc này có thể đem đến những khó khăn hay biến chứng sau này như:

Răng sâu không chữa kịp thời sẽ dẫn đến những biến chứng ảnh hưởng sau này

• Ảnh hưởng đến chức năng ăn nhai: Sâu răng gây ra cảm giác ê buốt khó chịu khi nhai cũng như tạo lỗ hổng trên bề mặt khiến thức ăn dễ đọng lại. Đây là nguyên nhân làm xuất hiện hơi thở khó chịu cùng những cơn đau nhức nhối. Khi răng sâu lâu ngày khiến các tổ chức cứng của răng bị ăn mòn. Lúc này, phần chân răng còn lại không đủ khỏe mạnh để thực hiện chức năng ăn nhai.
• Nguy cơ viêm nhiễm: Khi thức ăn đọng trong các lỗ sâu và việc hạn chế nhai bên phần răng ê buốt dễ tạo cao răng và gia tăng nguy cơ viêm nhiễm. Lúc này, phần lợi bị đau, chảy máu dẫn tới tình trạng viêm lợi ở kẽ răng. Răng sâu cũng làm lộ tổ chức ngà răng tạo điều kiện cho vi khuẩn xâm nhập vào phần tủy răng. Khi đó, tủy bị nhiễm trùng gây hoạt tử cùng nhiều biến chứng tại chỗ hoặc lan rộng sang khu vực xung quanh làm ảnh hưởng đến răng miệng và sức khỏe.
• Nguy cơ mất răng: Răng sâu bị vỡ chỉ còn lại viêm chân răng lâu ngày không giữ được sẽ phải nhổ răng.
• Tính thẩm mỹ bị ảnh hưởng: Răng sâu đổi màu đen sẫm cùng những lỗ hổng trên bề mặt gây mất thẩm mỹ khiến bạn không tự tin trong giao tiếp hàng ngày.
• Sâu răng lan rộng: Sâu răng tại kẽ khiến thức ăn giắt răng lâu ngày làm tình trạng này lây lan sang răng bên cạnh.

Nên hàn răng sâu khi nào?

Việc phát hiện ra răng sâu không hề khó, bệnh nhân có thể tự quan sát thấy có lỗ trên bề mặt răng hay những đám đổi màu đen. Tuy nhiên, một số người chỉ cảm thấy ê buốt mà không có bất kỳ dấu hiệu bất thường nào khác. Lúc này, bác sĩ sẽ tiến hành chụp X-quang răng nhằm phát hiện các tổn thương mà mắt thường khó nhìn thấy. Sau đó, việc hàn răng sâu có thể tiến hành càng sớm càng tốt ngay khi xác định được lỗ hổng.

Những vật liệu hàn răng

Có rất nhiều vật liệu được sử dụng ở kỹ thuật hàn răng sâu nhằm phục hồi lại các lỗ khuyết trên bề mặt do sâu răng gây ra. Vì sẽ tồn tại bên trong miệng lâu nên những loại này phải thật sự lành tính, chịu lực nhai tốt, ít mòn cũng như không gây hại cho răng miệng hay cơ thể. Ngoài ra, vật liệu hàn sâu răng cũng phải dễ dàng thao tác để hạn chế sự khó chịu cho người bệnh. Bao gồm:

Có rất nhiều vật liệu được sử dụng ở kỹ thuật hàn răng sâu giúp lấp đầy tổn thương

• Composite là loại vật liệu được sử dụng phổ biến nhất khi hàn răng sâu với màu sắc tương tự như màu răng cùng khả năng chống chịu mòn và lực cao. Tuy nhiên, bệnh nhân có thể bị ê buốt sau khi thực hiện bởi răng bị kích thức từ chất dán dính. Bên cạnh đó, Composite cũng sẽ đổi màu, vỡ qua quá trình sử dụng và cần phải thay mới.
• Xi măng thủy tinh (GIC cement) là loại vật liệu ưa nước, thao tác nhanh nên phù hợp với những vị trí thường xuyên tiếp xúc nước bọt hoặc cho trẻ không hợp tác. Tuy nhiên, vật liệt có giải phóng Fluor giúp tổ chức răng cứng chắc nhưng rất dễ vỡ, mòn nhanh, ít màu lựa chọn nên không tạo ra hình thể răng như mong muốn.
• Amalgam được sử dụng để hàn sâu răng từ rất lâu với khả năng chịu mòn và chịu lực cao. Tuy nhiên, vật liệu này màu sẫm như kim loại, không có tính thẩm mỹ nên chỉ dùng tại vị trí răng nằm sâu trong miệng. Ngoài ra, các bác si cũng phải tạo chốt giữ chất hàn nên tổ chức răng lạnh bị mất nhiều khiến răng dễ vỡ. Qua một thời gian sử dụng, màu sẫm của Amalgam sẽ ngấm vào răng gây sẫm màu. Hiện nay, vật liệu này đã không còn sử dụng nữa bởi thành phần chứa thủy ngân có hại cho cơ thể.
• Kim loại là hợp chất titan hoặc vàng cho tính tương thích cao với răng và môi trường miệng. Loại vật liệu này có khả năng chịu mòn và lực tốt nên thường sử dụng để hàn sâu răng hàm. Tuy nhiên kim loại hàn không có tính thẩm mỹ do màu sắc khác với răng cũng như kỹ thuật làm phức tạp hơn.
• Sứ được sử dụng phổ biến dạo gần đây nhằm khắc phục các nhược điểm từ vật liệu kim loại. Tuy nhiên, kỹ thuật hàn răng sâu này cũng khá phức tạp, đòi hỏi bác sĩ cần có tay nghề cao để thực hiện.

Quy trình hàn răng sâu “chuẩn” tại nha khoa diễn ra như thế nào?

Hàn răng sâu tuy không phải là kỹ thuật nha khoa phức tạp nhưng đòi hỏi phải thực hiện qua một quy trình “chuẩn” nhất để đảm bảo hiệu quả tối ưu và lâu dài nhất. Cụ thể:

Hàn răng sâu tuy không phải là kỹ thuật nha khoa phức tạp nhưng đòi hỏi phải thực hiện qua một quy trình “chuẩn” nhất để đảm bảo hiệu quả tối ưu và lâu dài nhất

Bước 1: Thăm khám

Bác sĩ sẽ tiến hành khám tổng quát răng miệng một cách toàn diện và có thể chỉ định chụp X-Quang nhằm xác định vị trí chính xác các tổn thương. Đồng thời, tình trạng lỗ sâu cũng được xem xét kỹ càng để xác định ảnh hưởng gây ra cho tủy răng giúp tìm được hướng điều trị phù hợp. 

• Đối với lỗ sâu răng <1,5mm: bác sĩ sẽ thực hiện hàn sâu răng bằng vật liệu sinh học.
• Đối với trường hợp sâu năng có kích thước lớn như mất múi thì phải trám bằng sứ.
• Nếu răng sâu vỡ lớn vào tủy sẽ cần điều trị tủy, phần sâu cụt ngang hay dưới lợi phải cắm chốt hoặc nhổ bỏ để tránh viêm nhiễm lan rộng gây đau nhức.

Bước 2: Làm sạch khu vực răng bị sâu và tạo hình xoang trám

Lúc này, bác sĩ sẽ sử dụng mũi khoan với tay khoan nhanh hoặc nạo ngà để lấy hết mô răng bị sâu, không còn nâng đỡ. Nhờ đó ngăn chặn sự tái phát cũng như lây lan viêm nhiễm sang khu vực cận kề. Tuy nhiên, với những lỗ bé, nông thì quá trình hàn răng sâu không gây khó chịu nhưng ở tổn thương lớn, tiến triển đến ngà sâu, sát tủy thì bạn sẽ thấy ê buốt. Do đó, bác sĩ dùng thêm gây tê tại chỗ giúp bệnh nhân có trải nghiệm nhẹ nhàng hơn.

Khi đã lấy hết tổ chức sâu, bạn sẽ bước sang giai đoạn tạo hình xoang trám. Phần này cần đảm bảo đúng quy định để sau này có thể chịu được lực nhai nghiền cũng như không xê dịch hay bong ra ngoài. Xoang trám cần đáp ứng một số yêu cầu như tiết kiệm mô răng tối đa, thành và đáy thẳng giúp tạo một lực vuông góc khi ăn nhai. Bên cạnh đó, miếng trám phải ép chặt xuống đáy xoang để tạo sự vững chắc trong quá trình ăn nhai.

Bước 3: Đưa chất hàn vào

Tùy vào kỹ thuật hàm răng sâu và vật chất sử dụng mà quy trình thực hiện ở bước này sẽ khác nhau. Thông thường cement GIC và nhựa Composite là hai loại chất thường được dùng khi trám lỗ sâu. Tuy nhiên, tùy vào vị trí cũng tình trạng bệnh mà bác si sẽ đưa ra phương án phù hợp.

Bước 4: Chỉnh và làm đẹp miếng hàn răng 

Khi đã hoàn tất việc hàn sâu răng, bác sĩ sẽ tiến hành kiểm tra khớp cắn xem có điểm cộm không bằng cách cho bệnh nhân cắn trên giấy cắn. Những vị trí chạm sớm, vướng sẽ được xác định nhanh chóng. Lúc này, bác sĩ sử dụng mũi khoan chỉnh và đánh bóng lại giúp tạo bề mặt trơn láng nhằm tăng tính thẩm mỹ cho miếng trám. Đồng thời, bệnh nhân có thể thoải mái ăn nhai mà không lo đọng thức ăn vào kẽ răng. Tuy nhiên, những trường hợp tổn thương nặng hơn thì hàn răng sâu khó có thể khắc phục hoàn toàn tình trạng mô đã mất. Bên cạnh đó, độ lưu trữ của miếng trám cũng không ổn định mà dễ bị bong ra ngoài.

Những yếu tố tác động đến quá trình hàn răng sâu

Ngoài quy trình, hàn trám răng có đau hay không phụ thuộc nhiều yếu tố: cơ địa răng của mỗi người, vết sâu lớn hay bé, tay nghề của bác sĩ,…

• Tay nghề của bác sĩ tác động đến việc hàn răng có đau không. Các thao tác loại bỏ mô sâu, tạo hình miếng trám cũng như quy trình thực hiện đảm bảo đúng kỹ thuật. Với việc ứng dụng các công nghệ hiện đại, quy trình nhanh chóng như hiện nay thì hàn răng sâu không đau, không xâm lấn.
• Cơ địa răng của mỗi người là khác nhau. Có 2 loại là răng nhạy cảm và răng bình thường. Răng nhạy cảm dễ bị tác động khi bác sĩ thực hiện kỹ thuật trám răng. Khi đó, bạn cảm thấy đau nhức hơn so với răng bình thường.
• Vết sâu răng lớn hay bé cũng là yếu tố ảnh khiến bạn cảm thấy có đau hay không khi hàn răng. Vết sâu răng càng lớn, ăn sâu trong lớp men răng. Bác sĩ phải thực hiện kĩ thuật phức tạp hơn, mất nhiều thời gian hơn so với các lỗ sâu răng nhỏ.

Sau khi hoàn thành quá trình hàn răng, bạn có thể cảm thấy hơi ê buốt và đau nhẹ khi thuốc tê đã hết tác dụng. Hàm của bạn sẽ bị đau sau khi phải giữ mở liên tục trong vòng 20 phút.

⏩⏩Răng bị sâu có lỗ to phải làm sao? Có lẽ bài viết Cách làm liền lỗ sâu răng tại nhà cực hiệu quả sẽ có ích cho bạn.

Lưu ý sau khi hàn răng sâu

Sau khi hàn sâu răng tại nha khoa, người bệnh sẽ được bác sĩ tư vấn về một số khó chịu có thể gặp phải cùng những lưu ý về cách ăn nhai, vệ sinh răng miệng. Cụ thể như sau:

Một số lưu ý sau khi hàn răng sâu mà bệnh nhân cần biết

• Một vài khó chịu từ thuốc tê gây ra như cảm giác mặt bị sưng to, tê bì hay môi, má, thậm chí mắt của bệnh nhân bị trĩu xuống. Tuy nhiên, những triệu chứng này sẽ biến mất ngay khi thuốc hết tác dụng. Sau khi hàn răng sâu, bạn không nên nhai ở bên còn tê để tránh cắn vào môi, má do không có cảm giác. 
• Lưu ý thời gian được ăn nhai với răng vừa hàn nhằm ngăn chặn tình trạng bong, mòn miếng hàn. Nếu sử dụng Composite, bệnh nhân có thể ăn nhai ngay những vật liệu khác thì cần tránh nhai sang bên này trong khoảng 4 tiếng.
• Tránh sử dụng đồ ăn, uống quá nóng, lạnh hay cứng vài ngày đầu để không gây kích ứng, ê buốt răng.
• Nếu dùng tăm hoặc vật cứng xỉa răng sẽ làm bong, vỡ miếng hàn tại những chỗ vừa thực hiện. Do đó, bạn chỉ nên sử dụng chỉ nha khoa để vệ sinh kẽ răng theo sự hướng dẫn từ nha sĩ. Đồng thời, việc đánh răng cũng phải thật nhẹ nhàng, tránh làm xước lợi, chảy máu hay mòn, bong miếng hàn.
• Hạn chế sử dụng các thực phẩm có màu, caffe hay thuốc lá để miếng hàn không bị xỉn màu.

Ngày nay, hàn răng sâu tương đối đơn giản, không đau nhức với vật liệu tốt nên không còn là vấn đề khiến bệnh nhân phải lo lắng. Hãy chủ động thăm khám răng miệng 6 tháng/lần để luôn sở hữu một nụ cười tự tin, tỏa sáng.

Lời kết

Tình trạng răng sâu nếu không được hàn kịp thời sẽ ăn sâu vào tủy và chân răng gây cảm giác đau nhức, thậm chí phải nhổ bỏ răng. Bởi vậy, bệnh nhân cần đến gặp ngay bác sĩ nha khoa để được hỗ trợ kịp thời.  Hy vọng rằng những thông tin trên đây đã giúp bạn hiểu rõ hơn về quy trình hàn răng sâu cùng những lưu ý sau khi thực hiện. Nếu đang gặp phải bất kỳ vấn đề liên quan đến sức khỏe răng miệng, liên hệ ngay đến Nha khoa Parkway để hỗ trợ được giải quyết nhanh chóng.

Xem thêm:

• Trám răng có kiêng ăn gì không? Cách chăm sóc răng sau khi hàn trám
• Trám răng sâu có cần lấy tủy không? Trường hợp nào cần lấy tủy?
• Trám răng sâu có đau không? Những lợi ích của trám răng sâu