Răng mọc lẫy ở trẻ là gì? Dấu hiệu nhận biết và cách xử lý phù hợp

Răng mọc lẫy là tình trạng răng vĩnh viễn của trẻ sẽ mọc lên khi răng sữa vẫn chưa kịp rụng, dẫn đến hiện tượng răng vĩnh viễn mọc lệch lạc do thiếu khoảng trống, gây ảnh hưởng đến tính thẩm mỹ và sức khỏe răng miệng của trẻ nhỏ. Răng mọc lệch thường xảy ra ở trẻ em từ 5 tuổi trở lên. Cùng Nha khoa Parkway tìm hiểu về nguyên nhân và cách xử lý răng mọc lẫy ở trẻ qua bài viết sau đây.

Dấu hiệu nhận biết răng mọc lẫy ở trẻ

Dấu hiệu nhận biết răng mọc lẫy ở trẻ có thể khác nhau ở mỗi bé, nhưng thường bao gồm các triệu chứng sau:

• Răng vĩnh viễn mọc lệch hàng (hai hàng răng song song): Khi răng vĩnh viễn mọc lên nhưng không trùng vị trí với răng sữa cũ, chúng thường mọc lệch vào phía trong hoặc phía ngoài của cung hàm, dẫn đến tình trạng “răng hai hàng”, nhìn rất rõ khi trẻ cười hoặc nói.
• Răng sữa không rụng đúng thời điểm: Thông thường, răng sữa sẽ tự lung lay và rụng để nhường chỗ cho răng vĩnh viễn. Tuy nhiên, nếu răng sữa không rụng đúng lúc, răng vĩnh viễn sẽ mọc chen chúc, gây lệch lạc.
• Trẻ có cảm giác khó chịu hoặc đau nhức: Khi răng mọc lẫy, trẻ thường cảm thấy vướng víu, đau nhẹ hoặc khó chịu trong miệng. Một số trẻ có thói quen dùng tay đẩy lưỡi vào vùng răng mọc hoặc cắn lệch khi nhai.
• Nướu sưng đỏ hoặc viêm nhẹ: Vùng nướu nơi răng vĩnh viễn đang mọc lẫy có thể bị sưng đỏ, nhạy cảm và dễ bị viêm nếu vệ sinh không tốt, do thức ăn dễ mắc vào các khe hở bất thường.
• Thức ăn thường xuyên mắc kẹt giữa các răng: Do răng mọc lệch, khe răng bất thường sẽ xuất hiện, tạo điều kiện cho thức ăn bám lại và gây khó khăn khi làm sạch, dẫn đến nguy cơ sâu răng và viêm nướu cao hơn.
• Ảnh hưởng đến thẩm mỹ và sự tự tin của trẻ: Răng mọc không thẳng hàng, chen chúc hoặc mọc lệch có thể khiến trẻ cảm thấy mất tự tin khi cười, nói chuyện và dễ bị bạn bè trêu chọc.

Trường hợp răng mọc lẫy hàm trên khiến cả hàm lệch lạc, rất mất thẩm mỹ (Nguồn: Internet)

Các dạng răng mọc lẫy thường gặp

Răng mọc lẫy ở trẻ có thể biểu hiện ở nhiều dạng và mức độ khác nhau. Xác định theo vị trí, thì tình trạng này gồm có các dạng sau:

• Răng vĩnh viễn mọc lệch vào phía trong (gần lưỡi): Đây là dạng phổ biến nhất, đặc biệt ở răng cửa hàm dưới. Răng vĩnh viễn mọc lệch vào trong cung hàm, nằm gần mặt lưỡi, tạo thành hai hàng răng.
• Răng vĩnh viễn mọc lệch ra phía ngoài (gần môi, má): Răng mọc chếch ra ngoài cung hàm, gần sát môi hoặc má. Dạng này dễ nhận biết vì răng nhô ra rõ rệt, ảnh hưởng đến thẩm mỹ khuôn mặt và dễ làm trẻ tự ti.
• Răng vĩnh viễn mọc xiên, không thẳng đứng: Răng mọc lệch hướng, nghiêng hoặc xoay trục khiến răng không đứng thẳng, gây chen chúc với các răng kế bên.
• Răng vĩnh viễn mọc ngầm (chưa nhú hoàn toàn): Răng vĩnh viễn đã hình thành nhưng không trồi lên được do răng sữa chưa rụng hoặc do thiếu chỗ trên cung hàm, có thể sờ thấy cộm dưới nướu hoặc chỉ phát hiện qua chụp X-quang.
• Răng vĩnh viễn mọc lệch khỏi cung hàm: Trường hợp nặng hơn, răng có thể mọc lệch hẳn ra ngoài cung hàm, gây biến dạng cấu trúc răng, ảnh hưởng đến khớp cắn và thẩm mỹ nghiêm trọng.
• Răng mọc chồng lên nhau: Xảy ra khi không đủ khoảng trống, các răng vĩnh viễn chen chúc, đẩy nhau dẫn đến hiện tượng chồng chéo răng.

Răng mọc lẫy ảnh hưởng thế nào đến thẩm mỹ và sức khỏe răng miệng của trẻ?

Ảnh hưởng đến thẩm mỹ

Một trong những tác hại dễ nhận thấy nhất khi răng mọc lẫy đó là gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến tính thẩm mỹ của hàm răng, khiến toàn bộ cấu trúc răng vĩnh viễn sau này bị lệch lạc:

• Răng mọc lệch, chen chúc, tạo hai hàng răng mất cân đối: Khi răng mọc lẫy, trẻ sẽ có hàm răng không đều, nhìn lệch lạc, không thẳng hàng, đặc biệt là khi cười hoặc nói, làm giảm vẻ đẹp tự nhiên của khuôn mặt.
• Gây mất cân đối khuôn mặt: Răng mọc lệch lâu ngày có thể làm cấu trúc hàm phát triển không đồng đều, khiến khuôn mặt bị méo nhẹ hoặc không cân xứng.
• Trẻ dễ mặc cảm, tự ti: Hàm răng xấu khiến trẻ e ngại khi giao tiếp, không tự tin khi cười hoặc tham gia các hoạt động tập thể, có thể ảnh hưởng đến tâm lý lâu dài.

Răng lệch lạc có thể khiến trẻ mất tự tin khi giao tiếp (Nguồn: Internet)

Ảnh hưởng đến sức khỏe răng miệng của trẻ

Một khi các răng vĩnh viễn mọc lệch, chìa ra nhiều hướng hoặc chèn lên trên các răng sữa sẽ tạo ra các kẽ hở và khiến thức ăn thừa dễ mắc vào. Điều này dẫn đến:

• Khó vệ sinh răng miệng: Các răng mọc lẫy, chen chúc tạo nhiều khe nhỏ, làm bàn chải khó tiếp cận và làm sạch, dẫn đến nguy cơ cao bị sâu răng và viêm nướu.
• Gia tăng nguy cơ sâu răng và viêm nha chu: Thức ăn dễ mắc vào các khe răng bất thường, nếu không vệ sinh kỹ sẽ tạo môi trường cho vi khuẩn phát triển gây sâu răng, hôi miệng, viêm lợi.
• Ảnh hưởng đến khớp cắn và chức năng nhai: Răng mọc không đúng vị trí làm lệch khớp cắn, khiến trẻ nhai không đều, lâu dần có thể gây đau hàm, mỏi cơ mặt và ảnh hưởng đến tiêu hóa.
• Có thể gây nói ngọng hoặc phát âm không chuẩn: Một số trường hợp răng mọc sai vị trí (đặc biệt răng cửa) ảnh hưởng đến khả năng phát âm, khiến trẻ nói ngọng, phát âm sai, gây khó khăn trong giao tiếp.
• Tăng nguy cơ phải chỉnh nha phức tạp khi lớn: Nếu không can thiệp sớm, răng mọc lệch sẽ cần đến điều trị chỉnh nha kéo dài khi trẻ trưởng thành, tốn nhiều thời gian và chi phí hơn.

Răng mọc lẫy khiến việc vệ sinh răng miệng khó khăn và dễ dẫn đến sâu răng hơn (Nguồn: Internet)

Nguyên nhân răng trẻ mọc lẫy

Cung hàm hẹp

Theo các chuyên gia, di truyền là một trong những nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng răng bị mọc lẫy ở trẻ. Nếu bố mẹ đều có răng bị mọc lẫy, hô, móm hoặc khớp cắn lệch thì nguy cơ cao con cũng mắc phải tình trạng này.

Bên cạnh đó, nếu bẩm sinh cung hàm của trẻ bị hẹp, thì khi đến tuổi thay răng sẽ không đủ chỗ và khiến cho răng vĩnh viễn mọc lệch ra khỏi hàm dẫn đến tình trạng mọc lẫy. Do đó, phụ huynh nên thường xuyên theo dõi và kiểm tra răng miệng của con ngay từ khi còn bé để có biện pháp chăm sóc và điều trị phù hợp.

Tác động bên ngoài

Răng sữa bị tổn thương hoặc gãy rụng quá sớm cũng là một trong những nguyên nhân gây nên tình trạng răng mọc lẫy ở trẻ. Theo đó, trẻ em vốn là đối tượng hiếu động, thích chạy nhảy nên có thể vô tình té ngã khiến răng bị va đập, dẫn đến hiện tượng răng bị mọc lẫy ở trẻ.

Răng sữa rụng sớm có thể dẫn đến tình trạng mọc lệch lạc về sau (Nguồn: Internet)

Cơ thể thiếu chất

Trẻ bị thiếu hụt dưỡng chất cũng là nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng răng mọc lẫy. Theo đó, nếu chế độ ăn hàng ngày của trẻ bị thiếu vitamin D và Canxi có thể sẽ làm cho quá trình rụng răng sữa bị chậm lại, nhưng răng vĩnh viễn vẫn mọc lên chen chúc vào vị trí đó, dẫn đến hiện tượng răng mọc lẫy.

Thói quen sinh hoạt

Bên cạnh những nguyên nhân nêu trên, các thói quen xấu như mút ngón tay, nghiến răng hoặc từ bé bố mẹ cho con ngậm ti giả quá lâu cũng có thể làm cho răng mọc lẫy. Những hành động này tưởng chừng vô hại, nhưng về lâu dài sẽ tạo áp lực lên cấu trúc của khung hàm, làm ảnh hưởng đến tốc độ, vị trí mọc của răng vĩnh viễn.

Thói quen mút ngón tay là một trong những nguyên nhân khiến răng mọc lẫy ở trẻ (Nguồn: Internet)

Cách xử lý phù hợp khi phát hiện răng mọc lẫy ở trẻ

Phát hiện và xử lý sớm tình trạng răng mọc lẫy ở trẻ là rất tốt và được các chuyên gia nha khoa khuyến khích. Việc can thiệp kịp thời mang lại nhiều lợi ích quan trọng cho cả thẩm mỹ và sức khỏe răng miệng lâu dài của trẻ. Cụ thể:

• Đưa trẻ đến nha sĩ kiểm tra sớm: Việc thăm khám sớm giúp xác định chính xác mức độ lệch lạc của răng và đánh giá xem có cần can thiệp hay không. Điều này sẽ giúp phát hiện sớm và  đơn giản hóa quá trình xử lý, hạn chế biến chứng về sau.
• Nhổ răng sữa nếu cần thiết: Nếu răng sữa mọc lẫy nhưng không lung lay và gây cản trở răng vĩnh viễn mọc đúng vị trí, các bác sĩ có thể chỉ định nhổ sớm nhằm tạo khoảng trống cho răng vĩnh viễn tự dịch chuyển về đúng vị trí mà không cần can thiệp chỉnh nha phức tạp.
• Theo dõi sự dịch chuyển của răng vĩnh viễn: Nếu răng sữa đã được nhổ và răng vĩnh viễn còn khả năng tự điều chỉnh vị trí khi trẻ lớn. Điều này sẽ giúp hạn chế việc phải can thiệp sớm nếu răng có thể tự sắp xếp.
• Can thiệp chỉnh nha nếu cần thiết: Nếu răng vĩnh viễn mọc lệch nhiều, chen chúc hoặc có nguy cơ ảnh hưởng đến khớp cắn. Bác sĩ có thể sử dụng khí cụ tháo lắp hoặc niềng răng tùy theo độ tuổi và tình trạng răng, để đảm bảo răng mọc thẳng hàng, khớp cắn chuẩn và đạt thẩm mỹ tốt nhất.
• Hướng dẫn trẻ vệ sinh răng miệng đúng cách: Răng mọc lẫy dễ gây mắc thức ăn và tích tụ mảng bám, nên bố mẹ có thể hướng dẫn trẻ đánh răng kỹ ở những khu vực răng chen chúc, có thể kết hợp dùng chỉ nha khoa hoặc bàn chải kẽ.
• Tái khám định kỳ với nha sĩ: Sau khi đã thăm khám, bố mẹ nên đưa trẻ tái khám 3–6 tháng/lần để theo dõi sự phát triển của răng vĩnh viễn và cấu trúc hàm, điều này sẽ giúp phát hiện sớm các vấn đề mới phát sinh và điều chỉnh kịp thời.

Khắc phục răng mọc lẫy bằng cách nhổ bỏ (Nguồn: Internet)

Chăm sóc răng miệng cho trẻ từ sớm cùng nha khoa Parkway

Là hệ thống nha khoa duy nhất đạt tiêu chuẩn Singapore trên thị trường, nha khoa Parkway trở thành địa chỉ khám chữa tin cậy được nhiều khách hàng lựa chọn. Ngay từ khi mới thành lập, hệ thống nha khoa Parkway đã tách riêng biệt dịch vụ điều trị dành trẻ nhỏ. Trong đó, nha khoa trẻ em là thế mạnh của Parkway chia thành nhiều phương pháp điều trị đa dạng được áp dụng công nghệ hiện đại nhất hiện nay.

Khác với người lớn, trẻ em là đối tượng khách hàng đặc biệt cần chăm sóc kỹ lưỡng. Do đó, bên cạnh đào tạo chuyên môn, đội ngũ y bác sĩ của Parkway còn được tập huấn về thái độ phục vụ khách hàng.

Nha khoa Parkway là chuỗi hệ thống nha khoa uy tín toàn quốc, gồm nhiều dịch vụ từ cơ bản đến chuyên sâu, đáp ứng mọi nhu cầu của khách hàng, cho mọi lứa tuổi. Khi sử dụng dịch vụ nha khoa trẻ em Parkway, khách hàng có thể yên tâm bởi:

• Parkway luôn đặt lợi ích sức khỏe của khách hàng lên hàng đầu.
• Đội ngũ bác sĩ đầu ngành, bằng cấp rõ ràng, nhiều năm kinh nghiệm và tận tâm với khách hàng.
• Cơ sở vật chất hiện đại, trang thiết bị tối tân.
• Hệ thống chuỗi nha khoa 16 cơ sở khắp cả nước.
• Báo giá trọn gói, minh bạch, không phát sinh chi phí trong quá trình điều trị.

Hy vọng thông qua bài viết này, các bậc phụ huynh sẽ hiểu hơn về tác hại của răng mọc lẫy ở trẻ cũng như phương pháp cải thiện hiệu quả!

Xem thêm:

• Trẻ em thay răng sữa bao nhiêu lần? 6 giai đoạn thay răng sữa ở trẻ em
• Trẻ em có thay răng hàm không? Răng hàm trẻ bị sâu chữa thế nào?
• Bé 5 tuổi thay răng sữa có sớm không? Có nên tự nhổ tại nhà không?