Nong hàm đóng vai trò quan trọng trong việc khắc phục các vấn đề về răng miệng như răng chen chúc, lệch lạc, hoặc khớp cắn hẹp, mang lại một hàm răng đều đẹp và cải thiện chức năng ăn nhai. Vậy nong hàm là gì? Khi nào cần nong hàm? Hãy cùng Nha khoa Parkway tìm hiểu chi tiết qua bài viết sau!
Nong hàm là gì?
Nong hàm là một thủ thuật chỉnh nha nhằm mục đích mở rộng kích thước của cung hàm (hàm trên hoặc hàm dưới) để tạo thêm khoảng trống cho răng. Phương pháp này thường được thực hiện bằng cách sử dụng một khí cụ nong hàm, được gắn cố định hoặc tháo lắp trong miệng, tác động một lực nhẹ nhàng và liên tục lên răng và xương hàm, giúp cung hàm rộng ra theo thời gian.
Nong hàm thường được áp dụng cho hàm trên, tuy nhiên trong một số trường hợp thì nong hàm dưới vẫn được sử dụng. Ở hàm dưới không có đường xương sụn nối 2 bên cung hàm nên khi nong hàm dưới dù có sự thay đổi nhưng rất ít, hầu như là nhờ răng dịch chuyển nghiêng ra và xương không phát triển.
Tác dụng chính của nong hàm bao gồm:
- Tạo khoảng trống cho răng: Giúp giải quyết tình trạng răng chen chúc, mọc lệch, hoặc xoay bằng cách mở rộng kích thước cung hàm.
- Cải thiện khớp cắn: Điều chỉnh các vấn đề về khớp cắn như khớp cắn hẹp, khớp cắn chéo, giúp răng hai hàm ăn khớp với nhau đúng hơn.
- Hỗ trợ quá trình niềng răng: Tạo điều kiện thuận lợi cho việc sắp xếp các răng về đúng vị trí trên cung hàm trong quá trình chỉnh nha.
- Giảm thiểu nguy cơ nhổ răng: Trong nhiều trường hợp, nong hàm có thể tạo đủ không gian để tránh phải nhổ răng khi điều trị chỉnh nha.
- Cải thiện thẩm mỹ: Giúp răng đều đặn hơn, từ đó cải thiện nụ cười và thẩm mỹ khuôn mặt, đặc biệt là ở trẻ em đang trong giai đoạn phát triển xương hàm.
- Cải thiện chức năng ăn nhai và phát âm: Khi răng và khớp cắn được điều chỉnh đúng, chức năng ăn nhai và phát âm cũng sẽ được cải thiện.
- Hỗ trợ điều trị các vấn đề hô, móm nhẹ: Trong một số trường hợp, nong hàm có thể hỗ trợ điều trị các tình trạng hô, móm nhẹ do sự phát triển không cân đối của xương hàm.
Nong hàm thường được áp dụng cho hàm trên
Nong hàm trong niềng răng để làm gì?
Trong quá trình niềng răng, nong hàm được thực hiện với nhiều mục đích quan trọng, bao gồm:
- Tạo khoảng trống cho răng: Đây là mục đích chính của việc nong hàm. Khi răng bị chen chúc, mọc lệch lạc do thiếu không gian trên cung hàm, việc nong hàm sẽ giúp mở rộng diện tích, tạo chỗ cho các răng di chuyển về đúng vị trí trên cung hàm.
- Cải thiện khớp cắn: Nong hàm có thể giúp điều chỉnh các vấn đề về khớp cắn, đặc biệt là khớp cắn hẹp (khi hàm trên quá hẹp so với hàm dưới) hoặc khớp cắn chéo (khi răng hàm trên và hàm dưới không khớp nhau). Việc mở rộng cung hàm sẽ giúp hai hàm răng cân đối hơn và khớp cắn đúng hơn.
- Hỗ trợ việc sắp xếp răng: Khi có đủ khoảng trống, bác sĩ chỉnh nha sẽ dễ dàng hơn trong việc sắp xếp các răng vào đúng vị trí, đảm bảo răng thẳng đều và thẩm mỹ.
- Cải thiện thẩm mỹ khuôn mặt: Trong một số trường hợp, đặc biệt là ở trẻ em đang phát triển, việc nong hàm có thể tác động đến sự phát triển của xương hàm, giúp khuôn mặt cân đối và hài hòa hơn.
- Giảm thiểu việc nhổ răng: Trong nhiều trường hợp răng chen chúc nghiêm trọng, nong hàm có thể giúp tạo đủ khoảng trống để không cần phải nhổ răng, bảo tồn răng tự nhiên cho bệnh nhân.
Tóm lại, nong hàm trong niềng răng là một bước quan trọng để giải quyết các vấn đề về thiếu khoảng trống, khớp cắn và thẩm mỹ, tạo điều kiện thuận lợi cho việc điều trị chỉnh nha đạt hiệu quả tốt nhất.
Quy trình đeo nong hàm như thế nào?
Quy trình đeo nong hàm thường bao gồm các bước sau:
- Bước 1 – Thăm khám và chẩn đoán: Bác sĩ chỉnh nha sẽ tiến hành khám tổng quát, có thể bao gồm chụp X-quang để đánh giá tình trạng răng và xương hàm, từ đó xác định liệu bạn có cần nong hàm hay không.
- Bước 2 – Lấy dấu hàm: Nếu xác định cần nong hàm, bác sĩ sẽ tiến hành lấy dấu hàm của bạn. Mẫu hàm này sẽ được sử dụng để chế tạo khí cụ nong hàm phù hợp.
- Bước 3 – Lựa chọn loại khí cụ: Bác sĩ sẽ tư vấn và cùng bạn lựa chọn loại khí cụ nong hàm phù hợp, có thể là khí cụ cố định hoặc tháo lắp.
- Bước 4 – Gắn khí cụ (đối với nong hàm cố định): Nếu bạn chọn nong hàm cố định, bác sĩ sẽ gắn khí cụ lên răng hàm của bạn và điều chỉnh sao cho vừa vặn.
- Bước 5 – Hướng dẫn đeo và sử dụng (đối với nong hàm tháo lắp): Nếu bạn chọn nong hàm tháo lắp, bác sĩ sẽ hướng dẫn chi tiết cách đeo và tháo khí cụ đúng cách, cũng như thời gian đeo trong ngày.
- Bước 6 – Hướng dẫn vặn vít (đối với một số loại nong hàm cố định): Đối với các loại nong hàm cố định có vít nong ở giữa, bác sĩ hoặc phụ tá sẽ hướng dẫn bạn (hoặc người thân) cách tự vặn vít để tăng dần lực nong theo chỉ định. Bạn nên thực hiện việc vặn vít ở nơi có đủ ánh sáng và có thể quan sát rõ ràng, có thể đứng trước gương nếu tự thực hiện.
- Bước 7 – Điều chỉnh và tái khám định kỳ: Bạn sẽ cần tái khám theo lịch hẹn của bác sĩ để bác sĩ kiểm tra tiến độ nong hàm và điều chỉnh khí cụ nếu cần.
Lưu ý quan trọng:
- Việc đeo nong hàm phải được bác sĩ chỉnh nha chỉ định sau khi đã thăm khám và đánh giá kỹ lưỡng tình trạng răng miệng của bạn.
- Luôn tuân thủ theo hướng dẫn của bác sĩ về cách sử dụng và vệ sinh khí cụ nong hàm.
- Nếu có bất kỳ khó chịu hoặc vấn đề gì trong quá trình đeo nong hàm, hãy liên hệ ngay với bác sĩ chỉnh nha để được tư vấn và xử lý kịp thời.
Các trường hợp cần nong hàm
Không phải ai cũng cần nong hàm. Thực tế, nong hàm chỉ được chỉ định cho các trường hợp có vòm hàm quá hẹp, vòm hàm không đủ chỗ sắp xếp răng, hàm bị lệch hoặc méo. Sau khi thăm khám tổng quát, bác sĩ sẽ nhận định bạn có cần phải nong hàm hay không.
Vòm hàm quá hẹp
Vòm hàm quá hẹp được xác định bằng cách đánh giá tỉ lệ giữa vòm hàm và tổng thể gương mặt của bệnh nhân. Việc nong hàm sẽ cải thiện mức độ hẹp của vòm hàm. Trong một số trường hợp bệnh nhân có thể sẽ được bác sĩ chỉ định cả nong hàm và nhổ răng vì vòm hàm quá hẹp.
Vòm hàm thiếu chỗ sắp xếp răng
Tuy vòm hàm không hẹp nhưng lại không đủ vị trí để toàn bộ răng trong miệng dịch chuyển khi niềng răng thì bệnh nhân cũng sẽ được chỉ định nong hàm. Với trường hợp này thì mức nong hàm sẽ nhỏ để tránh phá vỡ cấu trúc gương mặt. Vì vậy mà có thể bác sĩ sẽ chỉ định nhổ răng hoặc vừa nhổ răng vừa nong hàm. Quyết định chọn phương pháp nào sẽ được bác sĩ dựa trên tỷ lệ giữa răng, xương hàm và gương mặt.
Việc nong hàm sẽ cải thiện mức độ hẹp của vòm hàm
Hàm bị lệch, méo
Đây là trường hợp phức tạp. Khi một trong hai khung hàm bị lệch, méo hẳn về một bên thì bệnh nhân sẽ được nong rộng một bên hàm để bên đó trở nên tương xứng với bên còn lại, tạo ra sự cân đối cho khuôn mặt.
Chi phí nong hàm giá bao nhiêu tiền?
Chi phí cho việc nong hàm có thể dao động tùy thuộc vào nhiều yếu tố như loại khí cụ nong hàm được sử dụng (cố định hay tháo lắp), độ phức tạp của tình trạng răng miệng, uy tín và vị trí của phòng khám nha khoa, cũng như tay nghề của bác sĩ.
Dựa trên thông tin tham khảo từ các phòng khám nha khoa tại Việt Nam, chi phí nong hàm có thể nằm trong khoảng sau:
- Nong hàm cố định (Expander cố định): Khoảng 5 triệu đến 15 triệu đồng.
- Nong hàm tháo lắp (Expander tháo lắp): Khoảng 5 triệu đến 15 triệu đồng.
- Nong hàm nhanh (RPE): Khoảng từ 5 triệu đến 10 triệu đồng.
- Nong hàm có Mini Implant: Khoảng 12 triệu đồng trở lên (chưa bao gồm chi phí cấy implant).
- Tại một số nha khoa ở TP.HCM, chi phí nong rộng hàm có thể dao động từ 1 triệu đến 8.5 triệu đồng tùy thuộc vào loại khí cụ.
Lưu ý quan trọng:
- Đây chỉ là mức giá tham khảo và có thể thay đổi tùy theo từng thời điểm và chính sách giá của mỗi phòng khám.
- Chi phí trên thường chưa bao gồm các chi phí khác như thăm khám, tư vấn, chụp X-quang, và các chi phí phát sinh trong quá trình điều trị.
- Để biết chính xác chi phí cho trường hợp cụ thể của bạn, tốt nhất bạn nên đến trực tiếp các phòng khám nha khoa uy tín để được bác sĩ thăm khám, tư vấn và báo giá chi tiết.
Một số câu hỏi thường gặp về nong hàm
Mức độ nong tối đa là bao nhiêu?
Ở vùng răng cối nhỏ thì giới hạn nong hàm tối đa là 9mm và vùng răng bình thường là khoảng 6mm theo chiều ngang.
Thời gian đeo nong hàm trong bao lâu?
Thời gian đeo nong hàm của mỗi người sẽ khác nhau. Tuy nhiên thời gian chung để đeo nong hàm là khoảng từ 1 – 3 tháng. Bên cạnh đó thì thời hạn nong hàm còn dựa vào nhiều yếu tố như khí cụ nong hàm, tay nghề bác sĩ, tình trạng khung hàm của bệnh nhân,…
Nong hàm có thay đổi khuôn mặt không?
Cơ chế hoạt động của nong hàm là kéo dãn khoảng trống giữa các răng với nhau, nới rộng xương hàm nên cũng có thay đổi gương mặt. Tuy nhiên thì việc thay đổi bao nhiêu sẽ là do cấu trúc gương mặt của từng người. Việc thay đổi gương mặt này thực ra là theo chiều hướng tích cực, giúp cung hàm của bệnh nhân cân đối, hài hoà hơn. Với những bệnh nhân có gương mặt mất cân đối thì thủ thuật nong hàm sẽ tạo ra sự cân xứng cho vòm hàm, giúp tăng tính thẩm mỹ cho khuôn mặt.
Việc thay đổi gương mặt này thực ra là theo chiều hướng tích cực
Vặn vít tăng áp lực cho dụng cụ nong hàm là gì?
Vặn vít tăng áp lực cho dụng cụ nong hàm là một thao tác quan trọng trong quá trình sử dụng một số loại khí cụ nong hàm, đặc biệt là các khí cụ nong hàm cố định như Hyrax hoặc Rapid Palatal Expander (RPE). Dưới đây là giải thích chi tiết:
Mục đích của việc vặn vít:
- Tạo lực nong: Các khí cụ nong hàm này thường có một vít nhỏ ở giữa hoặc ở vị trí nhất định trên khí cụ. Khi vặn vít bằng một chìa khóa chuyên dụng, hai nửa của khí cụ sẽ tách nhau ra, tạo một lực đẩy nhẹ nhàng lên răng hàm và qua đó tác động lên xương hàm trên (hoặc hàm dưới, tùy thuộc vào vị trí nong).
- Mở rộng cung hàm: Lực đẩy này, dù nhỏ nhưng được thực hiện đều đặn theo thời gian, sẽ giúp cung hàm dần dần rộng ra, tạo thêm khoảng trống cần thiết cho răng.
Các loại khí cụ nong hàm hiệu quả nhất hiện nay
Có nhiều loại khí cụ nong hàm khác nhau được sử dụng trong chỉnh nha, tùy thuộc vào độ tuổi của bệnh nhân, mức độ cần thiết của việc nong hàm và phương pháp điều trị cụ thể. Dưới đây là một số loại phổ biến:
- Khí cụ nong hàm nhanh (Rapid Palatal Expander – RPE): Thường được sử dụng cho trẻ em và thanh thiếu niên khi xương hàm vẫn còn đang phát triển. RPE có một vít ở giữa và được vặn hàng ngày để tạo ra sự mở rộng nhanh chóng của cung hàm.
- Khí cụ nong hàm chậm (Slow Palatal Expander – SPE): Tạo ra sự mở rộng cung hàm từ từ hơn so với RPE. Một ví dụ là khí cụ Quad Helix (Gồm bốn vòng xoắn được bác sĩ chỉnh nha điều chỉnh để tạo lực nhẹ nhàng và liên tục lên răng hàm trên).
- Khí cụ nong hàm cố định: Được gắn chặt vào răng và không thể tự tháo ra được. Các loại RPE và Quad Helix thường là khí cụ cố định.
- Khí cụ nong hàm tháo lắp: Có thể được bệnh nhân tự đeo vào và tháo ra. Loại này thường được sử dụng cho các trường hợp nong hàm nhẹ hoặc trong giai đoạn tiền chỉnh nha. Chúng thường có cung môi, lò xo và ốc nong để nới rộng cung hàm.
- Nong hàm bằng dây cung: Đôi khi, trong các trường hợp răng mọc chen chúc nhẹ, việc sử dụng dây cung có hình dạng đặc biệt trong quá trình niềng răng cũng có thể giúp tạo ra một chút khoảng trống.
Việc lựa chọn loại khí cụ nong hàm nào sẽ phụ thuộc vào đánh giá của bác sĩ chỉnh nha về tình trạng răng miệng cụ thể của bạn hoặc con bạn. Bác sĩ sẽ cân nhắc các yếu tố như tuổi, mức độ lệch lạc răng, loại khớp cắn và sự phát triển của xương hàm để đưa ra quyết định phù hợp nhất.
Các lưu ý khi điều chỉnh khí cụ nong hàm
Khi đeo khí cụ nong hàm, có một số điều quan trọng bạn cần lưu ý để đảm bảo quá trình điều trị diễn ra thuận lợi và hiệu quả:
- Tuân thủ lịch trình vặn vít: Nếu khí cụ của bạn có vít nong, hãy vặn vít theo đúng tần suất và số lần mà bác sĩ đã hướng dẫn. Việc vặn quá nhiều hoặc quá ít có thể ảnh hưởng đến tiến độ điều trị và gây ra khó chịu không cần thiết.
- Đảm bảo thời gian đeo (đối với khí cụ tháo lắp): Đeo khí cụ đủ thời gian theo chỉ định của bác sĩ để đạt được hiệu quả nong hàm tốt nhất.
- Tái khám đúng hẹn: Đi khám định kỳ theo lịch hẹn để bác sĩ kiểm tra tiến độ và điều chỉnh khí cụ khi cần.
- Chải răng thường xuyên: Chải răng kỹ lưỡng ít nhất hai lần một ngày, đặc biệt sau mỗi bữa ăn, để loại bỏ thức ăn thừa mắc kẹt xung quanh khí cụ và răng. Sử dụng bàn chải lông mềm và kem đánh răng có chứa fluoride.
- Sử dụng chỉ nha khoa hoặc tăm nước: Các sợi thức ăn dễ bị mắc kẹt giữa răng và khí cụ. Sử dụng chỉ nha khoa hoặc tăm nước chuyên dụng cho chỉnh nha để làm sạch các kẽ răng khó tiếp cận.
- Vệ sinh khí cụ (đối với khí cụ tháo lắp): Làm sạch khí cụ tháo lắp hàng ngày bằng bàn chải mềm và dung dịch vệ sinh hàm giả hoặc theo hướng dẫn của bác sĩ.
- Súc miệng: Súc miệng bằng nước muối ấm hoặc nước súc miệng kháng khuẩn để giữ cho miệng sạch sẽ và ngăn ngừa nhiễm trùng nướu.
- Ăn thức ăn mềm: Trong những ngày đầu sau khi gắn khí cụ hoặc sau mỗi lần vặn vít, bạn có thể cảm thấy hơi khó chịu. Nên ăn thức ăn mềm, dễ nhai như súp, cháo, sữa chua, sinh tố.
- Tránh thức ăn cứng, dai, dính: Những loại thức ăn này có thể gây khó khăn khi nhai, mắc kẹt vào khí cụ hoặc làm hỏng khí cụ. Tránh ăn kẹo dẻo, kẹo cao su, các loại hạt cứng, đá lạnh, hoặc cắn trực tiếp trái cây cứng.
- Cắt nhỏ thức ăn: Cắt nhỏ trái cây và rau củ để dễ ăn hơn.
- Nhai chậm rãi: Nhai kỹ và chậm rãi để tránh gây áp lực lớn lên khí cụ và răng
- Tránh sờ hoặc nghịch khí cụ: Không dùng tay hoặc các vật khác để sờ hoặc nghịch khí cụ, vì điều này có thể làm hỏng hoặc gây nhiễm trùng.
- Thông báo cho bác sĩ nếu có vấn đề: Nếu bạn gặp bất kỳ vấn đề bất thường nào như khí cụ bị lỏng, gãy, hoặc cảm thấy đau nhức dữ dội, hãy liên hệ ngay với bác sĩ chỉnh nha để được kiểm tra và xử lý kịp thời.
Việc tuân thủ những lưu ý trên sẽ giúp bạn có một quá trình đeo khí cụ nong hàm thoải mái và hiệu quả, góp phần quan trọng vào thành công của quá trình chỉnh nha.
Khi điều chỉnh nong hàm thì phải tuân thủ lời dặn của bác sĩ
Chế độ ăn uống về cách vệ sinh khi đeo nong hàm
Khi đeo nong hàm thì bệnh nhân sẽ cảm thấy vệ sinh răng miệng khó hơn. Thức ăn vụn rất dễ giắt vào khí cụ nong hàm và có thể gây ra mùi hôi và gây hại cho răng miệng. Để tránh điều này thì bệnh nhân cần lưu ý như sau.
Cắt nhỏ thức ăn để dễ nhai hơn, nhai miếng nhỏ và nhai chậm, không ăn thực phẩm cứng, dai. Thời gian đầu mới nong hàm thì nên ăn các món mềm. Tích cực ăn các món mát như sinh tố, sữa chua, sữa tươi để giảm đau nhức khi nong hàm và bổ sung vitamin.
Nước bọt sẽ tiết ra nhiều hơn khi bệnh nhân đeo nong hàm nên hãy chuẩn bị khăn hoặc giấy sạch để lau nước bọt trong trường hợp nước bọt bị tràn ra ngoài. Ngoài ra, sau khi ăn uống thì bệnh nhân cần vệ sinh cả răng miệng và dụng cụ nong hàm để loại bỏ vi khuẩn. Khi nong hàm thì nên dùng bàn chải nhỏ và kết hợp thêm tăm nước hoặc thêm chỉ nha khoa để lấy được hết vụn thức ăn ở kẽ răng. Lưu ý các vị trí quan trọng cần làm sạch như vít nong, phần tiếp xúc dụng cụ nong hàm với đường viền lợi, phần khe của khí cụ nong hàm.
Các dịch vụ niềng răng chỉnh nha tại Parkway
Nong hàm là hoạt động phục vụ quá trình niềng răng chỉnh nha nên cũng phải được tính toán hợp lý nhằm mang lại kết quả cao nhất. Nha khoa Parkway là địa chỉ nong hàm, niềng răng được đông đảo khách hàng trong và ngoài nước tin tưởng.
Nha khoa Parkway là chuỗi hệ thống nha khoa uy tín toàn quốc, gồm nhiều dịch vụ từ cơ bản đến chuyên sâu, đáp ứng mọi nhu cầu của khách hàng, cho mọi lứa tuổi. Khi sử dụng các dịch vụ niềng răng tại Parkway, khách hàng có thể yên tâm bởi:
- Parkway luôn đặt lợi ích sức khỏe của khách hàng lên hàng đầu.
- Cơ sở vật chất hiện đại, trang thiết bị tối tân.
- Đội ngũ bác sĩ đầu ngành, bằng cấp rõ ràng, nhiều năm kinh nghiệm và tận tâm với khách hàng.
- Hệ thống chuỗi nha khoa 16 cơ sở khắp cả nước.
- Báo giá trọn gói, minh bạch, không phát sinh chi phí trong quá trình điều trị.
- Có hợp đồng cam kết hiệu quả điều trị rõ ràng.
- Mỗi bác sĩ sẽ theo dõi khách hàng xuyên suốt quá trình điều trị.
- Miễn phí khám, nhận phác đồ điều trị và chụp phim.
- Phương thức thanh toán linh hoạt.
Trên đây là những chia sẻ của nha khoa Parkway về nong hàm, hy vọng bài viết này đã giúp bạn giải đáp thắc mắc liên quan đến thủ thuật nha khoa này. Nếu bạn còn phân vân về nong hàm và niềng răng thì hãy để nha khoa Parkway tư vấn giúp bạn qua tổng đài 1900 8059 nhé!
Xem thêm: